HET SPOOR een bijzondere én innovatieve time-in
werking
voor de leerlingen van Ter Sterre

Dankzij de nauwe samenwerking tussen vzw Groep INTRO en vzw Het Hoefspoor creëert BuSO Ter Sterre een alternatieve hulpverleningsplek op school én buiten school waar ruimte en aandacht is voor welbevinden en groei van de leerlingen. Het Spoor zet in op preventieve klastrajecten en individuele begeleiding zonder dat hierbij de focus op praten hoeft te liggen. In de plaats daarvan wordt ingezet op beleven, ondervinden én al doende ervaren. We streven er naar om de leerlingen terug op ‘het spoor’ te krijgen op een manier die aansluit bij hun noden.

Veerle Declerck van vzw Groep INTRO en Marieke Desimpel van vzw Het Hoefspoor werken sinds schooljaar 2023 – 2024 nauw samen om het project ‘Het Spoor’ te realiseren, elk vanuit hun eigen expertise. Marieke vanuit haar deskundigheid om dieren (hulphonden en ezels) in te zetten in de hulpverlening en Veerle vanuit haar ervaring en vakkennis om met klasdynamieken aan de slag te gaan.

Vanuit Ter Sterre wordt sinds schooljaar 2022 – 2023 gekozen om de gebruikelijke praathulpverlening die voor heel veel leerlingen erg zinvol is, aan te vullen met een alternatieve vorm van begeleiding waarbij de focus minder op praten ligt. Toen kwamen zowel schoolhonden alsook de kudde ezels van vzw Het Hoefspoor in beeld om leerlingen individueel te ondersteunen in hun schools traject. Dit zowel op school als op de boerderij van vzw Het Hoefspoor. Het werken met dieren in de hulpverlening biedt namelijk heel wat voordelen:

Zich zorgen maken over iets kan in het werken met dieren plaats maken voor samen ‘zorg dragen’ voor. Door samen met dieren in een traject te stappen worden de leerlingen ook verantwoordelijk voor het mee helpen zorg dragen voor de dieren waardoor ze niet enkel in de rol als ‘hulpvrager’ komen te zitten, maar een actievere rol krijgen.

Hulpverlening wordt een stuk toegankelijker en vertrouwen in de begeleider kan vlotter vorm krijgen doordat de dieren de rol krijgen als co-begeleider en vaak snel het vertrouwen krijgen van de leerlingen.

Jongeren zijn vaak veel meer gemotiveerd om aan een traject deel te nemen en vol te houden omwille van de aanwezigheid van de dieren.

Bij aanvang van schooljaar 2022 – 2023 kwamen alle klassen uit de eerste graad langs op de boerderij van vzw Het Hoefspoor om de honden, de ezels en elkaar wat beter te leren kennen.

Sinds schooljaar 2023 – 2024 konden we dankzij de samenwerking met Veerle hierin verder gaan dan enkel kennismaken op een laagdrempelige en veilige manier.

Er wordt ingezet op preventief werken én het creëren van een positieve klasdynamiek. We leggen de basis in elke klas om elkaar doorheen het schooljaar beter te begrijpen, een gemeenschappelijke taal te spreken en ook een vertrouwde sfeer te scheppen.

Tijdens het klastraject zetten we vooral in op doen én ervaren. De rustige omgeving van Het Hoefspoor zorgt voor een ontspannen en toegankelijke sfeer bij de leerlingen. Tijdens het traject gaan de leerlingen aan de slag met de kudde ezels. Leerlingen worden tijdens het traject ook niet gedwongen om met de dieren te werken. Deze vrijblijvendheid zorgt voor een gerespecteerd gevoel waardoor de meeste leerlingen zichzelf overtuigen om met de dieren aan de slag te gaan. Wie er voor kiest om niet in de weide te gaan, blijft toch actief betrokken in het klastraject door een observerende of ondersteunende rol op te nemen langs de zijlijn.

Terwijl Marieke met de leerlingen aan de slag gaat in de weide en hen de nodige individuele en klassikale opdrachten geeft, kan Veerle observeren hoe leerlingen in contact gaan, hoe ze samenwerken met de kudde en met elkaar, hoe ze communiceren en reageren. Daarbovenop bezitten dieren de wonderbaarlijke gave dat ze heel wat gedrag van ons gaan spiegelen. Deze spiegels nemen Marieke en Veerle dan ook mee in het verder begeleiden van de klas.

Naast het werken met de dieren creëren we tijdens het klastraject ook een gemeenschappelijke taal voor de klas aan de hand van een aantal methodieken waar ze al doende kennis mee kunnen maken. Deze methodieken worden na het klastraject ook verder meegenomen in de klassen door de klascoaches en klasbegeleiders. Veerle blijft ook doorheen het schooljaar de klassen verder opvolgen, zowel in het ondersteunen van de leerkrachten alsook door op bepaalde momenten aan te sluiten bij de klas.

De eerste preventieve klastrajecten zijn ondertussen achter de rug en voelen voor de klascoaches, klasbegeleiders en leerlingen heel fijn én doeltreffend aan. Het werken via de dieren zorgt voor een situatie die niet kunstmatig is waardoor de leerlingen aan de lijve kunnen ondervinden hoe iedereen een invloed heeft op elkaar, zowel bewust als onbewust, zowel verbaal als non-verbaal. Ze leren op deze manier ook dat hun eigen gedrag altijd (zowel bedoeld als onbedoeld) een effect heeft op het gedrag van anderen (of in ons geval de dieren) wat tot heel wat interessante inzichten kan leiden op vlak van klasdynamiek.

Na de leerlingen van het eerste middelbaar worden ook alle tweede en derde jaren uitgenodigd met hun klascoach in Het Hoefspoor. Op deze manier krijgen alle nieuwe samengestelde klassen de kans om op een leuke en ervaringsgerichte manier elkaar te leren kennen én ook hun klasdynamiek beter te begrijpen. We zijn ervan overtuigd dat het preventieve karakter van dit traject ervoor zal zorgen dat we sneller en korter op de bal kunnen spelen op noden die er in de klassen leven en zo grotere klasproblemen kunnen voor zijn.

Wanneer de preventieve klastrajecten afgrond zijn eind november, blijven de poorten van de ezelweide openstaan voor alle leerlingen en/of klassen die extra rust en/of ondersteuning nodig hebben in hun schools traject. Door een eigen zorgtraject op school te hebben, worden de wachtlijsten van time-out projecten of andere zorgnoden ondervangen.